Wydawca treści
Grzyby
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów, czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń, czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać - odpowiedzi na te i inne pytania.
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów?
Podstawową zasadą jest zbieranie tylko i wyłącznie owocników grzybów, które dobrze znamy. Nie należy zbierać osobników zbyt młodych, bo to utrudnia określenie gatunku oraz zbyt starych, które z kolei mogą być toksyczne. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy znaleziony grzyb jest przydatny do spożycia, to lepiej pozostawić go w lesie.
Aby nauczyć się prawidłowego zbierania grzybów i rozpoznawania gatunków warto uczestniczyć w organizowanych przez nadleśnictwa grzybobraniach. Informacje o nich znajdziecie na stronie www.lasy.gov.pl oraz stronach jednostek. Warto szukać porady w punktach skupu i u grzyboznawców - nadleśnictwa nie zajmują się ocenianiem grzybów. Bezpłatnych porad na temat zebranych w lesie grzybów udzielają wszystkie terenowe stacje sanitarno-epidemiologiczne, które znajdują się w każdym powiatowym mieście. Prowadzą one także rejestry grzyboznawców, którzy udzielają porad.
W przypadku wystąpienia po spożyciu grzybów nudności, bólów brzucha, biegunki, czy podwyższonej temperatury należy wywołać wymioty i jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Wezwany w porę może uratować życie. Nie należy lekceważyć takich objawów. Trzeba też pamiętać, że przy zatruciach muchomorem sromotnikowym występuje faza pozornej poprawy, później stan chorego gwałtownie się pogarsza.
Czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń?
Grzyby w polskich lasach można zbierać bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów i w zasadzie bez ograniczeń, ale są pewne wyjątki. Nie wolno ich zbierać w niektórych częściach lasu, gdzie jest stały zakaz wstępu: na uprawach do 4m wysokości, w drzewostanach nasiennych i powierzchniach doświadczalnych, w ostojach zwierzyny. Nie wolno ich także zbierać na obszarach chronionych: w rezerwatach i parkach narodowych. Rygorystycznie należy przestrzegać zakazu wstępu na tereny wojskowe.
Należy oszczędzać duże, stare owocniki grzybów, gdyż nie są atrakcyjne kulinarnie, a mają duże znaczenie dla rozwoju grzybów. Jeśli wiemy, że jakiś grzyb jest rzadki i ginący to także oszczędźmy go, nawet jeśli jest jadalny. Niezależnie od miejsca występowania część gatunków grzybów podlega całkowitej ochronie gatunkowej – poznaj dokładnie listę tych grzybów zanim wybierzesz się do lasu.
Czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać?
To pytanie jest zadawane od niepamiętnych czasów. Powstało zapewne tuż po słynnym dylemacie dotyczącym jaja i kury. Skoro jest tyle gatunków rozmaitych grzybów to spokojnie możemy stosować oba sposoby. Każdy jest dobry, ale stosowany z rozsądkiem. Większe owocniki grzybów lepiej jest wyciąć, ze względów praktycznych, bo zaoszczędzamy sobie pracy przy czyszczeniu grzybów. Naturalnie nie w połowie trzonu, jak to nieraz widać przy zbiorze podgrzybków w celach zarobkowych. Możemy delikatnie podważyć także owocnik grzyba koniuszkiem noża. Wycinamy jak najniżej, odgarniając dokładnie ściółkę i uważając, aby nie uszkodzić grzybni. Potem starannie przykrywamy to miejsce, aby grzybnia nie wysychała. Resztka trzonu grzyba szybko zgnije lub zjedzą ją ślimaki.
Grzyby blaszkowe, takie jak kurka, zielonka czy rydz lepiej jest wykręcać. Należy je wyjąć z podłoża tak, aby nie uszkodzić trzonu i także dokładnie zakryć grzybnię ściółką. Tak wyjęty owocnik łatwiej rozpoznać co do gatunku, a jest to bardzo istotne, aby wyeliminować pomylenie zielonki, gołąbka czy pieczarki z muchomorem zielonkawym. Rozpoznaje się go m.in. po pochwie u podstawy trzonu, stąd nie można takich grzybów wycinać. Pamiętajmy, że jeden średni owocnik to dawka śmiertelna dla człowieka.
Jak zbierać i przechowywać grzyby zanim trafią do kuchni?
Pierwsza zasadą jest zbieranie tylko znanych nam grzybów. Unikniemy wtedy zatrucia na pozór apetycznie wyglądającymi, ale groźnymi dla naszego zdrowia owocnikami. Zbieramy tylko owocniki zdrowe, nieuszkodzone i młode, ale nie zbyt młode, bo wtedy trudno rozpoznać gatunek grzyba. Pozostawiamy w nienaruszonym stanie grzyby niejadalne, nieznane nam oraz osobniki stare, które pozostawiamy jako „nasienniki". Najczęściej i tak są robaczywe. Czy wiecie dlaczego grzyby są robaczywe? Te „robaki", które dziurawią nasze grzyby, szczególnie z letnich zbiorów, to larwy (czerwie) muchówek. Właśnie w grzybach przechodzą część swojego rozwoju.
Warto także pamiętać, że owocniki grzybów to żyjące organizmy, które nawet po zerwaniu nadal rozwijają się i oddychają wydzielając dwutlenek węgla i wodę. Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe przechowywanie owoców grzybobrania. Najlepsze są szerokie, wiklinowe koszyki, a nie plastikowe wiadra, torby czy woreczki. Nawet najpiękniejsze owocniki szlachetnych gatunków grzybów mogą być przyczyną zatrucia, gdy przechowywane będą w foliowej torebce i ulegną zaparzeniu. Często wybieramy się na grzybobranie daleko od domu. W trakcie szybko postępujących procesów gnilnych wywołanych złym przechowywaniem grzybów wydzielają się toksyny, szkodliwe dla naszego zdrowia. Dlatego nawet powszechnie znane kurki czy podgrzybki mogą nam zaszkodzić, gdy je źle przechowamy.
Najnowsze aktualności
21 marca - Międzynarodowy Dzień Lasów
21 marca - Międzynarodowy Dzień Lasów
Lasów w Polsce przybywa. Las, to dobre sąsiedztwo. Historia człowieka zaczęła się w lasach. Las był domem, żywił, dawał schronienie i wszystko co potrzebne do życia.
Także dziś lasy są ważne. Pokrywają niemal 1/3 powierzchni Polski i są naszym wspólnym narodowym dobrem. Jego pomnażaniem i zarządzaniem zajmują się leśnicy zatrudnieni w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe. Polskie lasy to czyste powietrze którym oddychamy, przyroda, która nas otacza, a także drewno z którego od zawsze korzystamy. Las to również miejsce w którym wypoczywamy, w którym szukamy inspiracji, lub zbieramy grzyby i poziomki. Polskie lasy to praca, która zapewnia utrzymanie tysiącom ludzi – leśnikom, zatrudnionym w przemyśle drzewnym, przedsiębiorcom, a także producentom zdrowej żywności, osobom zajmującym się zbieraniem owoców i grzybów oraz pracującym w zakładach stolarskich.
Sąsiedztwo lasu, który retencjonuje wodę i łagodzi klimat, to korzyść dla rolników i dla ludzi trudniących się organizacją wypoczynku.Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych (RDLP) w Białymstoku to jedna z 17 regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych w Polsce. Administruje lasami na powierzchni 625 tys. ha. na terenie trzech województw: Podlaskiego, Warmińsko-Mazurskiego oraz małym fragmentem lasów w województwie Mazowieckim.
Dzięki pracy leśników powierzchnia lasów w Polsce stale rośnie: w 1945 r. lesistość naszego kraju wynosiła 21%, dziś liczy blisko 30%. Planuje się, że w 2050 roku lasy będą pokrywać 33% obszaru Polski.
RDLP w Białymstoku położona jest w północno-wschodniej części Polski. Na północy i zachodzie regionu rozciągają się duże kompleksy leśne, Puszcza Augustowska o powierzchni 120 tys. ha, Puszcza Piska - 100 tys. ha, Puszcza Borecka - 20 tys. ha i Puszcza Romincka - 16 tys. ha. Puszcze te wkomponowane są pomiędzy akweny Wielkich Jezior Mazurskich i Pojezierza Suwalsko-Augustowskiego.
Wschodnią i południową część regionu zajmuje Puszcza Knyszyńska o powierzchni 120 tys. ha oraz najlepiej zachowany kompleks lasu nizinnego w Europie Puszcza Białowieska - 50 tys. ha. W środkowej części regionu występuje kompleks torfowiskowy zajmujący część dorzecza Biebrzy.
RDLP w Białymstoku nadzoruje pracę 32 jednostek terenowych: 31 nadleśnictw i 1 Zakładu Transportu i Spedycji. W nadleśnictwach RDLP w Białymstoku przeważają siedliska borowe z sosną i świerkiem, lasy liściaste głównie z występującym dębem, lipą, klonem brzozą i olchą. Średni wiek lasów w regionie wynosi 70 lat.
Od 1945 roku w wyniku zalesienia ponad 933 tys. ha gruntów, lesistość Polski wzrosła z 21% do blisko 30 %. W tym czasie w regionie północno-wschodniej Polski przybyło blisko 220 tys. ha lasów. W trakcie prac hodowlanych w Polsce Lasy Państwowe sadzą ponad 500 mln. nowych drzew. Na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku leśnicy sadzą rocznie blisko 30 milionów drzew. Sadzonki były wcześniej wyhodowane w kilkudziesięciu szkółkach leśnych, w tym, w najnowocześniejszej szkółce kontenerowej w Nadleśnictwie Suwałki. W różnych zabiegach hodowlanych pozyskuje się w nadleśnictwach około 3 mln m³ drewna rocznie.
W swojej pracy leśnicy kierują się zasadą zrównoważonej gospodarki leśnej, która gwarantuje, że lasy spełniają równocześnie wiele funkcji; produkują drewno, chronią glebę przed erozją są miejscem pracy, odpoczynku i rekreacji.
Praca jaką wykonuje prawie 24 tysiące polskich leśników (ok. 2 tysięcy leśników zatrudnionych w RDLP w Białymstoku) spotyka się z uznaniem. Świadczą o tym przyznane dla RDLP w Białymstoku certyfikaty PEFC i FSC.
Niezwykłe bogactwo przyrodnicze lasów stwarza doskonałe warunki do badania i podpatrywania roślin i zwierząt w ich naturalnym środowisku. Korzystają z tego zarówno naukowcy, jak i pasjonaci, a turystyka przyrodnicza to nowa, szybko rozwijająca się gałąź gospodarki Ochrona przyrody to jedno z podstawowych zadań Lasów Państwowych.
Na gruntach Skarbu Państwa zarządzanych przez nadleśnictwa RDLP w Białymstoku funkcjonują różne formy ochrony przyrody:
- 6 parków krajobrazowych,
- 117 rezerwatów przyrody,
- 36 obszarów chronionego krajobrazu,
- 1571 pomników przyrody,
- 302 użytki ekologiczne,
- obszary Natura 2000, w tym 20 obszarów ptasich oraz 34 obszarów siedliskowych.
Na terenie RDLP w Białymstoku funkcjonują 4 parki narodowe Białowieski, Biebrzański, Narwiański i Wigierski.
Chcąc jak najlepiej chronić cenne elementy flory i fauny, białostocka dyrekcja współpracuje z parkami narodowymi i krajobrazowymi a także korzysta z dofinansowania z funduszy unijnych. Realizowane są projekty chroniące żubra, orlika krzykliwego, dzikie pszczoły, głuszca, sóweczki, a także programy małej retencji wody.
Zwarte kompleksy leśne w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku, sa ostojami licznych gatunków ptaków oraz są środowiskiem życia: rysia, łosia, bobra oraz wilka. W Puszczach: Białowieskiej, Knyszyńskiej, Boreckiej, a ostatnio także Augustowskiej żyje na wolności, liczące w sumie ponad 850 sztuk, stado żubrów. Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku ma już ponad 70 letnią tradycję, jej utworzenie w Białymstoku, miało miejsce w 1944 roku. Charakterystyczny budynek biura został zbudowany w Białymstoku przy ulicy Lipowej w latach 50. ubiegłego wieku.
Obchody Międzynarodowego Dnia Lasu mają na celu podnoszenie świadomości ludzkości na temat znaczenia lasów dla człowieka. Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) organizując ten dzień, zachęca kraje całego świata do propagowania idei i działalności związanej z lasami.
Czy wiesz że:
- 1 hektar lasu zaspokaja potrzeby tlenowe 5 tys. osób,
- Las oczyszcza i regeneruje powietrze jak doskonały filtr. Zapobiega powstawaniu smogu i łagodzi jego skutki,
- 65% dziko występujących roślin i zwierząt żyje w lasach,
- Lasy zarządzane przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowy to ponad 7,6 mln. ha. na ich terenach znajduje się:
- 4 tys. km szlaków rowerowych,
- 600 leśnych pól biwakowych,
- 4,5 tys miejsc noclegowych,
- 7 tys. km szlaków konnych,
- 22 tys. szlaków pieszych i biegowych – to tyle ile wynosi połowa długości równika,
- 400 miejsc na ognisko,
- 3160 parkingów leśnych.
